HONGS - Nederlandse witte en blauw-witte Monopoly spellen 1968

Identificatie en plaatsing in de tijd van de Nederlandse witte en blauw-witte dozen uit de periode 1965-1979

Gedurende de periode ca. 1963 tot 1979 zijn twee series dozen parallel aan elkaar verschenen. De reden hiervan is niet geheel duidelijk maar zou zijn oorsprong kunnen hebben in het feit dat de dozen in Frankrijk werden geproduceerd en mogelijk vanuit twee verschillende fabrieken werden geleverd. De verschillende uitgaves kunnen het eenvoudigst worden geidentificeerd aan de hand van de naam van de uitgever in combinatie met de nummers zoals die vermeld staan op de doos.

Onderstaand overzicht is samengesteld op basis van de bestudering van een groot aantal verschillende witte en blauw-witte dozen. Het is echter niet uitgesloten dat deze lijst toch nog onvolkomenheden bevat. Melding daarvan, vergezeld van documentatie materiaal, wordt op prijs gesteld.

De bij de verschillende types genoemde jaartallen zijn zo nauwkeurig mogelijk herleid op basis van diverse historische gegevens en geven het jaar aan waarin dit spel voor het eerst werd uitgegeven.

Voor een beschrijving van de overige uitgaves wordt verwezen naar het Spellenlab waar de voormalige HONGS Monopoly collectie tegenwoordig in is opgenomen of het internationale Monopoly Lexicon van Albert Veldhuis.

Bijgewerkt 21 januari 2011 overzicht

	Type B9 - 1976 25,7 x 25,7 cm met nummer 77314 en ref. nr. 601	Type B10 - 1976 51 x 26 cm met nummer 77314 en ref. nr. 602	Type W9 - 1976 25,7 x 25,7 cm met ref.nr. 611	Type W10 - 1976 51 x 26 cm met ref.nr. 612	Type W11 - 1978 25,7 x 25,7 cm met ref.nr. 01.0601	Type B11 - 1978 25,7 x 25,7 cm met nummer 77314 en ref. nr. 010621	Type B12 - 1978 51 x 26 cm met nummer 77314 en ref. nr. 010622	Type B13 - 1979 51 x 26 cm met nummer 77314 en ref. nr. 010622
Monopoly Lexicon typering	Kleine doos, ref.77314/601 (2)	Standaard, ref. 77314/602, (3)	Kleine doos met rood logo, ref. 611 (C)	Standaard witte doos met rood logo, ref. 612 (3)		Kleine doos, ref.77314/010621	Standaard, ref.010622
Naam uitgever	Clipper Games & Toys B.V. Licentie Parker Brothers	Clipper Games & Toys B.V. Licentie Parker Brothers USA	Clipper Games & Toys B.V. License Parker Brothers USA	Clipper Games & Toys B.V. License Parker Brothers USA	Clipper Games & Toys B.V. License Parker Brothers USA	Clipper Games & Toys B.V. Licentie Parker Brothers	Clipper Games & Toys B.V. Licentie Parker Brothers USA	Clipper Games & Toys B.V. Licentie Parker Brothers USA
Zijkant deksel	601 en blauw Clipper logo	602 en blauw Clipper logo	611 en blauw Clipper logo	612 en blauw Clipper logo	01.0601 en zwart Clipper logo met spiraal	010621 en zwart Clipper logo met spiraal	010622 en zwart Clipper logo met spiraal	010622 en zwart Clipper logo met spiraal
Indeling doos	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand Red plastic inlay full width of box
Rugzijde bord	Wit	Lichtblauw	Rood	Rood	Wit	Rood	lichtblauw	lichtblauw
Playing side board and patent-text	Dun gevouwen bord Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Dun gevouwen bord Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder	Clipper Games & Toys B.V. in hoek linksonder
Pionnen	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet Variant: mens-erger hout (in combinatie met houten huisjes)	8 x metaal	8 x metaal
Geld	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes
Kans (16) en Alg. Fonds (16) kaartjes	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug
Eigendoms bewijzen (28)	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"
Huisjes (32) en Hotels (12)	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen Variant: Houten huisjes (in combinatie met mens-erger houten pionnen)	plastic rood en groen	plastic rood en groen
Spelregels	Clipper Games & Toys en Clipper naam	Clipper Games & Toys en Clipper naam	Clipper Games & Toys en Clipper naam	Clipper Games & Toys en Clipper naam	Clipper Games & Toys en Clipper naam	Clipper Games & Toys B.V. en Clipper naam met spiraal	Clipper Games & Toys B.V. en Clipper naam met spiraal	Clipper Games & Toys B.V. en Clipper naam met spiraal
Overige attributen	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend

(Kunstof) Dobbelstenen komen in diverse soorten en kleuren per type voor en zijn niet bepalend voor een type.
Treft men een doos aan waarin de datering van bepaalde onderdelen wordt toegeschreven aan andere dozen, dan is de kans groot dat het een samengestelde doos betreft met niet-originele onderdelen. Indien historische gegevens bekend zijn waaruit valt af te leiden dat een dergelijke doos toch origineel moet zijn dan wordt melding daarvan op prijs gesteld.

Updates:
14 nov 2015 Correctie 'Smeets + Schippers Spellen BV' i.p.v. 'Smeets & Schippers Spellen BV'.
20 sep 2015 Type B2 nu goed gedocumenteerd door een vondst van Richard Arling. Overgangstype tussen B1 en B4 met doos van B1 en onderdelen van B4.
11 aug 2015 foutdruk kaartjes met aan beide zijden locomotiefjes ook aangetroffen door Richard Arling bij type W2
27 november 2014: variant W6a met tekst License Parker Brothers op de doos
1 oktober 2011: n.a.v. waarnemingen van o.a. Jaap v.E. variant B1a , 1968 alsnog opgenomen als hoofdtype B0, 1963. Het regelmatig voorkomen van deze variant met de componenten die ook in de Z13/Z14 (1963/1965) voorkomen duidt op een eerdere uitgiftedatum. Dit is mogelijk de start van de B-reeks als tweede parallelle reeks, waarbij de Z-reeks uiteindelijk in 1968 werd opgevolgd door de W-reeks. Tussen de B0 en B1 heeft een overgang plaatsgevonden van diverse componenten. Zo komt de B0 ook voor met straatkaartjes uit de B1 en is een controlebon aangetroffen met beginnummer 68 in combinatie met de Kans/AlgFonds kaartjes uit de B1. Overigens bestaat twijfel aan het werkelijke bestaan van de B2. Deze is slechts 1x gemeld aan Albert Veldhuis maar gegevens daarover zijn niet meer beschikbaar.
21 januari 2011: Type B1a toegvoegd. Het B1 type komt af en toe voor met één of meer attributen (eigendomsbewijzen, kaartjes, spelregels) van de Z13/14
19 april 2010: Variant W4 met Clippernaam op speelveld, evenals W3
2 april 2010: betere foto bord W5
13 maart 2010: diverse zijkanten toegevoegd en foto bord W10
18 november 2009: Variant type W3 met Clipper naam op speelveld
8 november 2009: Type W11 toegevoegd
26 sep 2009: correctie B6a, rugzijde speelbord komt ook voor met opgeplakt plaatje. Van het speelbord van type B6a zijn daarmee de volgende combinaties bekend: met opgeplakt plaatje zonder Clipper naam op speelveld; zonder opgeplakt plaatje met Clipper naam op speelveld.
9 juli 2009: Correctie B5, géén Clipper naam op speelveld
28 juni 2009: zijkanten van dozen toegevoegd; correctie in rug bord type B6
1 mei 2009: Witte 1969 W4 uiteindeljk gevonden en in overzicht gecompleteerd
30 april 2009: correctie in spelregels 1976 types
21 september 2017: Variant toegevoegd in type B3. Er bestaat een versie met en een versie zonder nummer 601 op de zijkant van de doos. Bron: Paul Klein Middelink.
20 april 2018: Variant toegevoegd in type B4 met Clipper naam op speelbord en met foutdruk in Kans/Algemeen Fonds kaartjes. Bron: Paul Klein Middelink.

	Type B0 - ca. 1963 51 x 26 cm zonder nummer Doos niet geplastificeerd	Type B1 - 1968 51 x 26 cm zonder nummer	Type B2 - 1968 51 x 26 cm zonder nummer	Type W1 - 1968 25,7 x 25,7 cm zonder ref. nr. "Alle rechten voorbehouden Gedeponeerd Handelsmerk"	Type W2 - 1968 51 x 26 cm zonder ref. nr. "Alle rechten voorbehouden Gedeponeerd Handelsmerk"	Type B3 - 1969 25,7 x 25,7 cm met nummer 77314	Type B4 - 1969 51 x 26 cm met nummer 77314	Type W3 - 1969 25,7 x 25,7 cm met ref. nr. 611	Type W4 - 1969 51 x 26 cm met ref. nr. 612
Monopoly Lexicon typering		voorloper van ref.77314 (1)	voorloper van ref.77314 (2)	Kleine doos met rood logo, zonder ref. nr.		Kleine doos, ref. 77314		Kleine doos met rood logo, ref. 611
Naam uitgever	Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA	Smeets & Schippers (op spelregels N.V. Smeets & Schippers) Licentie Parker Brothers Inc. USA	Smeets & Schippers (op spelregels N.V. Smeets & Schippers) Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers Inc. USA
Zijkant deksel				wit zonder opdruk	wit zonder opdruk	geen nummer Variant: nummer 601		611	612
Indeling doos	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Witte bodem en rand	Rode bodem en rand	Rode bodem en rand	Rode bodem en rand	Witte bodem en rand	Rode bodem en rand	Rode bodem en rand
Rugzijde bord	Opgeplakt plaatje	Opgeplakt plaatje	Lichtblauw zonder opgeplakt plaatje	Wit "Registered Trademark Copyright 1935, 1945, 1961"	Wit "Registered Trademark Copyright 1935, 1945, 1961"	Wit	Lichtblauw met opgeplakt plaatje	Rood	Rood
Speelzijde bord en patent tekst	©1935,1946,1961 onder Monopoly	©1935,1946,1961 onder Monopoly	©1935,1946,1961 onder Monopoly	Clipper naam op speelveld (Betere foto gezocht) N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Dun gevouwen bord Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Geen Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder Met Clipper naam op speelveld	Geen Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder Variant: Met Clipper naam op speelveld	Geen Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder Variant: Met Clipper naam op speelveld
Pionnen	6 x metaal	6 x metaal	Plastic brede voet	mens-erger hout	mens-erger hout	mens-erger hout	Plastic brede voet	mens-erger hout Variant: Plastic brede voet (in combinatie met plastic huisjes)	Plastic brede voet
Geld	Lage waardes	Lage waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes
Kans (16) en Alg. Fonds (16) kaartjes	Kaartjes van type Z13/14	Met "=" signs	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug Foutdruk variant: Kaartjes met aan beide kanten locomotiefjes	Locomotiefjes op rug Foutdruk variant: Kaartjes met aan beide kanten locomotiefje	Locomotiefjes op rug Foutdruk variant: Kaartjes met aan beide kanten locomotiefjes	Locomotiefjes op rug Foutdruk variant: Kaartjes met aan beide kanten locomotiefjes	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug
Eigendoms bewijzen (28)	*Gekaderde* eigendomsbewijzen van type Z13/14, "ALLE"	gekaderd, "AL de"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"
Huisjes (32) en Hotels (12)	Plastic met gekleurde dakjes	Plastic met gekleurde dakjes	plastic rood en groen	hout 5-zijdig	hout 5-zijdig	hout 5-zijdig	plastic rood en groen	hout 5-zijdig Variant: plastic rood en groen (in combinatie met plastic pionnen)	plastic rood en groen
Spelregels	Spelregels van type Z13/14	Rode hoek met naam Variant: Rode hoek met boot	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam
Overige attributen	Controle-bon met witte letters in de rand 68.xxx.xxxP waargenomen in combinatie met Kans/AlgFonds kaartjes uit B1	Controle-bon 68.xxx.xxxP	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend

	Type B5 - 1970 25,7 x 25,7 cm met nummer 77314 en ref. nr. 601	TypeB6 - 1970 51 x 26 cm met nummer 77314 en ref. nr. 602	Type W5 - 1970 25,7 x 25,7 cm met ref. nr. 611	Type W6 - 1970 51 x 26 cm met ref nr. 612	Type B7 - 1973 25,7 x 25,7 cm met nummer 77314 en ref. nr. 601	Type B8 - 1973 51 x 26 cm met nummer 77314 en ref. nr. 602	Type W7 - 1973 25,7 x 25,7 cm met ref.nr. 611	Type W8 - 1973 51 x 26 cm met ref.nr. 612
Monopoly Lexicon typering	Kleine doos, ref.77314/601 (1)	Standaard, ref. 77314/602 (1)	Kleine doos met rood logo, ref. 611 (A)	Standaard witte doos met rood logo, ref. 612 (1)		Standaard, ref. 77314/602, (2)	Kleine doos met rood logo, ref. 611 (B)	Standaard witte doos met rood logo, ref. 612 (2)
Naam uitgever	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers	N.V. Smeets & Schippers Licentie Parker Brothers USA Variant B6a: Licentie Parker Brothers Inc. USA	N.V. Smeets & Schippers License Parker Brothers USA	N.V. Smeets & Schippers License Parker Brothers USA Variant W6a: License Parker Brothers	Smeets + Schippers Spellen B.V. Licentie Parker Brothers	Smeets + Schippers Spellen B.V. Licentie Parker Brothers USA	Smeets + Schippers Spellen B.V. Licentie Parker Brothers USA	Smeets + Schippers Spellen B.V. Licentie Parker Brothers USA
Zijkant deksel	601	602	611	612	601	602	611 en zwart Clipper logo	612 en zwart Clipper logo
Indeling doos	Rode bodem en rand	Witte bodem en rand	Rode bodem en rand	Rode bodem en rand	Rode bodem en rand	Witte bodem en rand	Rode bodem en rand	Rode bodem en rand
Rugzijde bord	Wit	Lichtblauw N.B: type B6a komt ook voor met opgeplakt plaatje	Rood	Rood	Wit	Lichtblauw	Rood	Rood
Playing side board and patent-text	Dun gevouwen bord Geen Clipper naam op speelveld. N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Geen Clipper naam op speelveld N.B.: type B6a komt ook voor met Clipper naam op speelveld (1 maal waargenomen). N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Geen Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Geen Clipper naam op speelveld N.V. Smeets & Schippers in hoek linksonder	Dun gevouwen bord Smeets + Schippers Spellen B.V. in hoek linksonder (Betere foto gezocht)	Smeets + Schippers Spellen B.V. in hoek linksonder (Betere foto gezocht)	Smeets + Schippers Spellen B.V. in hoek linksonder	Smeets + Schippers Spellen B.V. in hoek linksonder
Pionnen	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet	Plastic brede voet
Geld	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes	Hoge waardes
Kans (16) en Alg. Fonds (16) kaartjes	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug	Locomotiefjes op rug
Eigendoms bewijzen (28)	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"	gekaderd "ALLE"
Huisjes (32) en Hotels (12)	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen	plastic rood en groen
Spelregels	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam	N.V. Smeets + Schippers en Clipper naam
Overige attributen	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend	onbekend